Çocuklarınızla konuşurken onları düşündüğünüzü, onların iyiliğini gözettiğinizi cümlelerinizde vurgulayabilirsiniz. Çocuğunuzun kendi dünyasındaki ona has olan sorunları kendinizi çocuğunuzun yerine koyarak bir kez daha düşündüğünüzde çocuğunuzu anlamaya çok yakınlaşmış olabilirsiniz. Yaptığı herhangi bir olumlu veya olumsuz davranışta her zaman çocuğunuzu düşündüğünüzü göz teması kurarak ona açıklarsanız kendisini sizin için önemli ve özel hissedecektir. Böylece yaptığı doğru olmayan davranışlardan vazgeçmesini ve yaptığı doğru davranışları pekiştirdiğinizi göreceksiniz.
Sizler bir şeyle uğraşırken çocuğunuzun bir sorunu olduğunda ve sizinle iletişim kurmaya çalıştığında onu o anda dinlemek yerine işiniz bitince çocuğunuza ”şu anda seni dinlemeye hazırım” demeniz çok daha elverişli olacaktır. Bu sorun, sizin dünyanız için gelip geçici bir durum gözükebilir ancak çocuğunuzun söylediği tüm cümlelerin hakkını vererek dinlemeniz, savsaklamadan tamamen kendinizi onun söylediklerine odaklanmış bir şekilde dinliyor olmanız çocuğunuzu sizinle iletişim kurması için daha çok istekli hale getirmenize sebep olacaktır. Eğer başka bir işle uğraşırken çocuğunuzun sorununu yarım yamalak dinlerseniz çocuğunuz anne baba tarafından sevilmediğini ve istenmediğini düşünüp içine kapanabilir veya kendisini dinlettirmek için hırçınlaşabilir.
Çocuğunuza yaptığı şeyde harcadığı çabayı ne kadar beğendiğinizi vurgulayabilirsiniz. Yapmaya gayret ettiği bir etkinlik, icat etmeye çalıştığı bir oyun olabilir veya masaya tabağını koyma sorumluluğu vermiş olabilirsiniz. Oyuncağını icat edememiş olabilir, etkinliğinin hakkını verememiş olabilir veya masaya tabağını koyarken tabağı diğer tabaklara çarpmış olabilir. Her ne yapıyor ve her ne yapamadıysa sonucundan dolayı değil gayretini beğendiğinizi vurgulayın. Gayreti, ailesi tarafından beğenilen çocuk daha çok sorumluluk almak isteyecek ve oyun kurma becerisi gelişecektir.
Mükemmeliyetçi ve aşırı kaygılı çocuk yetiştirmek istemiyorsanız her yaptığını aşırı övmeyin. Aşırı övülen çocuk doğru yaptığını değerlendirmekte zorlanabilir. Mükemmelsin, çok iyisin demek yerine çabasını övmek çocuğunuzun motivasyonunu arttıracak ve hayal kırıklığı yaşamasını önleyecektir.
Çocuğunuz mutlaka gün içinde gurur duyulacak bir davranışta bulunmuştur. Çocuğunuzun yaptığı davranışla gurur duyduğunuzu söylemekten çekinmeyin.
Yapmakta zorlandığı bir şeyde ona yardım etmek istemeniz ona paylaşımcı olmayı ve iyimser olmayı öğretmenize neden olacaktır. Yardıma ihtiyacı olduğunu düşündüğü noktada sizin yardım ediyor olmanız, onun yerine yapmaktansa ihtiyacı olduğu noktada destek vermeniz başarısını ve sorun çözme becerinin artmasına sebep olacaktır.
Çocuğunuza karar vermesi için seçenek sunun. Karar verebildiklerini düşünen çocuklar inatlaşmaktan vazgeçecek ve özgüvenleri artacaktır. Yemek, giysi, almak istediği oyuncak gibi her konuda ona seçenek sunabilirsiniz.
Bir problem ile karşılaştığınızda çok öfkeli bile olsanız çocuğunuza bu davranışı neden yaptığını anlamaya çalıştığınızı vurgulayın. Öfkelenmek yerine seni anlamaya çalışıyorum demek, empati duygusunu ve anlaşıldığını hissetmesine sebep olacaktır. Mesela arkadaşın böyle davrandığı için üzüldüğünü anlıyorum, oyununu kuramadığın için öfkelendiğini düşünüyorum gibi.
Çocuğunuz sizi kızdırmış veya kırmış olabilir. Yaptığı davranış için nasıl hissettiğinizi ona anlatırsanız, o da size ne için bu davranışı yaptığını anlatabilir. Böylece çocuğunuz duygularını paylaşmayı öğrenecektir.
Birlikte vakit geçirdiğiniz bir etkinlik yaptınız, bu etkinliği birlikte yapmaktan ne kadar keyif aldığınızı anlatabilirsiniz. Çocuğunuz, sizinde keyif aldığınızı duyduğunda sizinle daha çok şey paylaşmak isteyecek ve mutlu olacaktır.
Sorumluluk bilinci vermek için, bu konuda birlikte bunu yapacağız diyebilirsiniz. Sizin verdiğiniz sorumluluğu yaptığı için teşekkür etmeniz önemli.
Eğer yardımlaşma bilincini öğretmek istiyorsanız, ondan ricada bulunmak ve ricada bulunduğunuz basit şeyin kendi işinizi kolaylaştırdığını söylemeniz işe yarar olduğunu hissetmesine sebep olacak ve kendine olan güveni artacaktır.
Bir şey yaptığında teşekkür edin ve ona mutlaka onu sevdiğinizi söyleyin.
Klinik Psikolog Gizem ŞAHİN
Bilgi ve randevu için 02242455556